Repo
REPO (Repurchase agreement); kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönem sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir satış işlemidir. Repoları diğer para piyasası araçlarından ayıran en belirgin özellik, bir menkul kıymetin gerçek vadesinin alıcı ve satıcının ihtiyaçlarını karşılamak için kısaltılmasıdır.
Repo işlemlerine konu olabilecek menkul kıymetler şunlardır; devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar ile piyasada veya borsada işlem gören diğer borçlanma senetleri. Uygulamada, menkul kıymetler, müşteriye teslim edilmeyip bloke hesaplarda depo edilmektedir. Hazine bonosu veya devlet tahvilinin teslimi yerine, bir makbuz düzenlenir. Müşteri repo vadesi dolduğunda makbuzu iade edip, tutar kendisine nakden ödenir. Repo işlemi yapılırken vade sonundaki fiyatın saptanması için iki yöntem uygulanabilir:
- Bugünkü satış fiyatına repo vadesine kadar faizin eklenmesiyle
- Günün koşulları dikkate alınarak, repo vadesinde hazine bonosunun fiyatının tahmini yapılmasıyla
Ters Repo
Ters repo, yatırım araçlarının belirlenen sürenin ardından tekrar satılmak üzere alınmasıdır. Piyasa koşullarını düzenleyen bu işlemler hem yerel ve hem de küresel ölçekte fazlasıyla önem taşımaktadır. Yapılan işlemler sonucu piyasada bulunan likidite oranı düzenlenerek yaşanabilecek finansal krizin önüne geçilebilir.
Ters repo ülkemizde sermaye piyasası araçları içerisinde değerlendirilir. Yapılan işlemin vade uzunluğu, menkul kıymetlerin vadesinden uzun olamaz. Söz konusu işlem, organize finans piyasaları ve tezgâh üstü piyasalarda gerçekleştirilebilir. Yapılan ters repo işlemi taraflar arasında belirlenen sözleşme koşullarına uygun gerçekleşir.
Borsa İstanbul’un resmi sitesinde ‘’Repo’’ tanımı aşağıda yazıldığı gibi yer almaktadır.
Kısaca Repo Hakkında
Repo/ters repo işlemleri, finansal araçların geri alma/satma taahhüdü ile satım/alımı yoluyla fon talep eden ve fon arzı bulunan kuruluşların başvurduğu yatırım araçlarıdır.
Repo, bir menkul kıymetin başlangıç valöründe geri alım vaadiyle satılması, bitiş valöründe ise menkul kıymetin geri alınması işlemini; ters repo, bir menkul kıymetin başlangıç valöründe geri satım vaadiyle alınması, bitiş valöründe ise menkul kıymetin geri satılması işlemini kapsamaktadır.
